با توجه به اینکه حفاظت الکتریکی، یکی از دروس تخصصی مهندسی برق (قدرت) در دانشگاه‌ها بوده و در تولید، انتقال و توزیع انرژی برق در نیروگاه های آبی، حرارتی (بخاری – گازی – سیکل ترکیبی)، خطوط و پست های انتقال، فوق توزیع، و توزیع برق – به عنوان حافظ سیستم قدرت در قبال خطاهای الکتریکی می باشد، مهندسین حفاظت الکتریکی به مطالعات، محاسبات، طراحی ، نصب، راه اندازی، تعمیر و نگهداری سیستم های حفاظتی (رله های حفاظتی، ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ، …..) و نیز با توجه به تجهیزات نشان دهنده و ثبات خطاهای الکتریکی، به تحلیل وقایع الکتریکی رخداده در سطح شبکه برق، و ارایه راهکار اصلاحی می پردازند و این شاخه حرفه ای از مهندسی در وزارت نیرو ( شرکت توانیر ، شرکت مدیر یت شبکه برق ایران ، سازمان توسعه برق ایران، سازمان مدیریت منابع آب کشور، شرکت‌های آب و برق منطقه ای، شرکت‌های توزیع برق)، وزارت نفت (پالایشگاه نفت و گاز ، پتروشیمی)، وزارت راه و شهرسازی ( راه آهن و …)، وزارت کشور ( مترو، اتوبوس‌های برقی و … )، وزارت صنعت و معدن و تجارت (تولید‌کنندگان و وارد‌کنندگان تجهیزات PAC و کارخانه ها )، بخش خصوصی مرتبط و نیز تاسیسات مشابه در دیگر صنایع، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مفاهیم کلیدی سازمان
• رلیاژ :
حفاظت ، اندازه‌گیری و کنترل الکتریکی ، تجهیزات برقی ( ژنراتور ، ترانسفورماتور ، موتور ، پست برق ، …. )
• سامانه حفاظت، اتوماسیون و کنترل (رلیاژ و اتوماسیون) :
ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ، ولتاژهای کنترل و فرمان، نقشه مدارها، پایانه‌ها، رله‌های اصلی و کمکی، دستگاه‌های اندازه‌گیری، نشان‌دهنده‌ها، خبر‌دهنده‌ها، ثبات‌ها، فاصله‌یاب‌ها، کلید‌های فرمان، تابلو‌ها و ترانسفورماتورهای کمکی،نرم افزارها و سخت افزارهای مربوط به اتوماسیون .
• مهندسی حفاظت، اتوماسیون و کنترل (رلیاژ و اتوماسیون) :
دانش ، هنر و تجارب مهندسی به‌کار رفته رلیاژ دربرق سطوح فشار‌قوی، متوسط و ضعیف
• خدمات مهندسی رلیاژ و اتوماسیون:
کلیه مراحل برنامه ریزی و مطالعات، طراحی، محاسبات، تنظیمات، هماهنگی، ساخت، اجرا و نصب، تست و راه‌اندازی، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری، پایش، بهینه‌سازی و ارتقا سامانه‌های رلیاژ، و اتوماسیون، و تحلیل حوادث شبکه وابسته می باشد.
• نظام مهندسی حفاظت، اتوماسیون و کنترل:
تعیین کننده جایگاه حقوقی، فنی، وظیفه ای و مالی مهندس حفاظت، اتوماسیون و کنترل است .
به منظور تحقق بخش مردم نهاد این سازمان، با گرد هم آمدن تعدادی از متخصصین با سابقه و کیفی بازنشسته رلیاژ از شرکت‌های توانیر ، برق منطقه‌ای تهران و خدمات مهندسی برق( مشانیر ) و ……_ با رویکرد محوریت برای جمع آوری متخصصین بازنشسته و شاغل صنعت آب و برق _ کمیته تخصصی رلیاژ در کانون بازنشستگان صنعت آب و برق ، از تاریخ 1390/03/30 تاسیس گردید .
کمیته رلیاژ کانون جهت تحقق هدف ذکر شده در ابتدا از جنبه یک سازمان مردم نهاد، سازمان نظام مهندسی حفاظت، اتوماسیون و کنترل (رلیاژ – IPACEO) را از مهر ماه 1391 تاسیس نمود، و پس از جذب 23 تن از متخصصین این حوزه، تا کنون پس از تشکیل مجمع این سازمان، کمیته اجرایی و اعضای کار گروه مهندسی حرفه ای انتخاب شده و نیز اساسنامه سازمان، و دستور العمل صلاحیت فنی این حرفه مهندسی تدوین شده است. با توجه به اینکه سازمان های نظام مهندسی از نوع ساختار سازمان های مردم نهاد – حاکمیت ساخته (NGO)می باشند و نیاز به لایحه قانونی در این باره می‌باشد . در فرآیند مراحل قانونی آن، پیگیری‌های لازم در دست اقدام است .
اسامی و معرفی مختصر متخصصین حفاظت و کنترل
• مهندس محمد رضا محمدی عراقی( مدیر‌عامل اسبق شرکت برق منطقه‌ای باختر و معاون برنامه ریزی اسبق توانیر)
• مهندس اباذر میرزایی( مدیر سابق مدیریت انتقال نیرو و رلیاژ توانیر و کارشناس مسئول سابق وزارت برق سوریه)
• مهندس وحید گل بابایی( مدیر اسبق دفتر فنی شبکه شرکت توانیر و عضو کارگروه PE سازمان ن. م. ح. و ک .)
• مهندس بهرام عطائی کچویی( قائم مقام سابق معاونت بهره- برداری برق منطقه ای تهران و مدیر اسبق LV مشانیر)
• مهندس محمد مسکین خدا( مدیر سابق دفتر فنی شبکه توانیر و نایب رئیس کمیته رلیاژ کانون بازنشستگان ص.آ.و.ب.)
• مهندس میرجواد عابد رشیدی(مشاور دفتر مطالعات و حفاظت شبکه و شرکت مدیریت شبکه برق ایران)
• مهندس مصطفی قلم چی( کارشناس ارشد حفاظت و مجری طرح در شرکت های توانیر، متن، قدس نیرو و مشانیر)
• مهندس بهرام عظیمی سجادی(رئیس سابق قسمت رلیاژ برق تهران، مدیر دفتر فنی و مدیر کارخانه تابلو سازی فولمن)
• مهندس کریم عباسی(مدیر سابق دفتر مطالعات و حفاظت شبکه, شرکت مدیریت شبکه برق ایران و عضو شرکت مشاور)
• مهندس هاشم دوزبخشان(مدیر عامل سابق مهندسین مشاور غرب نیرو و معاون فنی طرح – سازمان توسعه برق ایران)
• مهندس حسن محمودیان(طرح بهینه سازی شرکت متانیر و برق تهران و مدیر عامل شرکت هماهنگ الکتریک صنعت)
•مرحوم مهندس غلامرضا گودرزی(مدیر عامل شرکت اهرام فن آوری آذرخش و عضو کارگروه PE سازمان ن. م. ح. و ک .)
• مهندس بهرام حمزه(کارشناس ارشد رلیاژ برق منطقه ای اصفهان و مدیر سابق امور رلیاژ برق منطقه ای باختر)
• مهندس محسن سلیمانی(رئیس سابق گروه های مطالعات سیستم – بهینه سازی حفاظت و کنترل برق تهران)
• مهندس مجید خدامی(مدیر سابق امور رلیاژ و مدیر دفتر فنی شرکت متانیر)
• مهندس جمشید دادخواه (مدیر سابق پروژه های بهینه سازی شرکت متانیر)
• مهندس حسین آخوندی (کارشناس مسئول گروه حفاظت و کنترل دفتر فنی شبکه شرکت توانیر)
• مهندس امیر مزرعه کشانی(مدیر سابق پروژه های پست انتقال نیرو شرکت مشانیر)
•مهندس دباغ (کارشناس ارشد سابق حفاظت و کنترل و معاون فنی شرکت متانیر)
• مهندس محمد تقی گنجی (کارشناس سابق رلیاژ گروه تخصصی حفاظت و کنترل شرکت مشانیر)
• مهندس فرهاد مشهدی فراهانی(سرپرست پروژه شرکت مشانیر, مشاور برق سوریه و سرپرست در شرکت تهران پادنا)
• مهندس سید احمد سیادتی ( کارشناس حفاظت الکتریکی گروه تخصصی حفاظت و کنترل شرکت مشانیر )
• مهندس کیوان عراقی ( معاون فنی شرکت همیان فن هفکو (عضو سندیکای صنعت برق ایران ) )
•مهندس مجید مداحی (مدیر عامل سابق شرکت بهمن تابان)
هدف محوری تاسیس سازمان :
انگیزه موسسین در تاسیس این سازمان به طور عمده به این موضوع برمی گردد که اساسا بدنه فنی و مهندسی صنعت برق که حوزه های گوناگون حرفه ای را شامل می شود به طور کل فاقد یک نظام تشکیلاتی منسجم برای شناسایی و ثبت و رده بندی متخصصین ، شرکت‌ها و به طور کلی قابلیت‌های موجود در صنعت برق است . در این میان نیرو‌های منتصب به مغزافزار سیستم های الکتریکی که کلا در بخش حفاظت و کنترل کار کرده اند, پس از گذران سالیان متوالی, فاقد مرجع تعیین صلاحیتند.بنابراین حتی بعد از سی سال کار معلوم نیست در چه درجه ای از مهارت قرار دارند.لذا هدف اصلی از طرح این موضوع و اقدامات به‌عمل آمده توسط کمیته اجرایی این سازمان در شش سال گذشته، جلب نظر عموم همکاران و بزرگان وزارت نیرو و صنعت برق و نیز مجلس شورای اسلامی برای رفع این نقص بود .
لزوم حرفه ای بودن مهندس حفاظت، اتوماسیون و کنترل
بنا به گواهی و تایید متخصصین حفاظت و کنترل(رلیاژ)، تربیت نیروی انسانی ماهر و با تدبیر در حل مسائل حفاظت الکتریکی صنعت، نیازمند به زمانی بیش از ده سال تجربه در زمینه مطالعه، آموزش ضمن خدمت موثر و کارا، دیدن حوادث مختلف و تحلیل آنها با همکاری تیمی می باشند تا به نقطه قابل قبول طراحی و محاسبه و تحلیل حوادث الکتریکی و ارایه راهکار جهت بهینه سازی و بهبود سیستم های حفاظتی موجود برسند.
فعالیت‌های پیشنهاد شده به صنعت برق توسط سازمان
•مشارکت در تدویـن دسـتورالعمل‌های مهندسی (طراحی،تنظیم، تست، تعمیر، راه‌اندازی و بهره‌برداری) سیستم های حفاظت و کنترل
• مشارکت در همسان سازی استانداردهای حفاظتی و کنترلی در کلیه صنایع کشور(تهیه ضوابط و استانداردها) با برقراری ارتباط موثر با سازمان استاندارد ملی و جهانی
• مشارکت در ارتقا و بروز رسانی تکنولوژی سیستم و تجهیزات حفاظت و کنترل صنعت برق
• مشارکت در آموزش کارشناسان جوان و صدور گواهینامه حرفه ای مهارت، به آن ها
• بازیافت و انباشت تجارب خدمات مهندسین مجرب بازنشسته در این حرفه، با تغییر الگوی انجام (و ارایه) خدمات مهندسی حفاظت و کنترل در صنعت برق
• مشارکت در مدیریت دانش و تدوین منابع علمی و تجربی حفاظت، اتوماسیون و کنترل
• مشارکت در ارتقا کیفیت مرحله ای خدمات مهندسی حفاظت، اتوماسیون و کنترل و ضابطه مند نمودن تعرفه انجام این خدمات
• نظارت بر حسن انجام تعهدات حرفه ای ارایه دهندگان خدمات مهندسی حفاظت، اتوماسیون و کنترل
• سایر مواردی که شورای سیاستگذاری سازمان IPACEO (متشکل از نمایندگان تام الاختیار مدیران ارشد وزارت نیرو و صنعت برق و نمایندگان حرفه حفاظت و کنترل ) که به کمیته اجرایی این سازمان ابلاغ می کنند. مانند تاسیس و بهره‌برداری آزمایشگاه کشوری FAT (جهت سرویس‌دهی به طرح‌های اتوماسیون پست و نیروگاه) و یا آموزش‌های فوق تخصصی متمرکز.
تاریخ های کلیدی در تاسیس سازمان نظام مهندسی حفاظت ، اتوماسیون و کنترل ( رلیاژ)
• زمان تاسیس کمیته رلیاژ کانون بازنشستگان صنعت آب و برق : 30 خرداد ماه 1390
• زمان تدوین طرح سازمان توسط هیات موسس : بهار 1391
• تشکیل مجمع و نهادهای تاسیسی سازمان : سوم مهر ماه 1391
اسامی شرکت های عضو حقوقی در سازمان IPACEO
شرکت‌های توزیع نیروی برق استان گلستان، تعمیرات انتقال نیروی شمال(تانش)، تعمیرات نیروی برق آذربایجان، مهندسی پویا پرتوان، مهندسی اندیشمند شمال غرب، هفکو(همیان فن)، مبنا نیرو، مهندسی پارس قدرت آسیا، مهندسی پردیسان، محورآزمای فارس، ریز موج الکتریک طوس، انرژی پرداز پارسیان پیشرو، وبکو امیرکبیر، باسط پژوه تهران، پیمان خطوط شرق، اختر برق اصفهان، زرین سامانه شرق، آذرخش انتقال نیرو پاژ.
برای دریافت اطلاعات بیشتر پیرامون سازمان با مراجعه به سایت سازمان به آدرس www.ipaceo.ir می‌توانید اطلاعات تکمیلی درباره سازمان، از جمله مجمع عمومی، ارکان سازمان، کمیته‌ها ی سازمان، هیئت‌مدیره، قوانین و دستورالعمل ها، نمایشگاه ها، مطالب فنی، نشریه، اخبار سازمان، اطلاعات حساب سازمان، نحوه اعلام همکاری با سازمان را دریافت نمایید .
نحوه درخواست عضویت حقوقی و حقیقی در سازمان
متخصصین و شرکت‌های فعال در حوزه حفاظت، اتوماسیون و کنترل، می توانند با ارسال درخواست خود از طریق ایمیل سازمان ( ipaceo@chmail.ir )، وارد فرآیند عضویت در سازمان قرار گیرند .
همچنین دیگر شرکت های مرتبط (به ویژه شرکت های تعمیر و نگهداری، توزیع نیرو ، سازندگان تجهیزات) نیز می توانند درخواست عضویت حقوقی خود را از طریق آدرس الکترونیکی سازمان،ipaceo@chmail.ir ارسال نمایند.
تعامل با سازمانها
طی نامه شماره 668_ 93 به تاریخ 08/06/1393 سندیکای صنعت برق ایران، آمادگی‌اش را جهت تعامل و همکاری با سازمان نظام مهندسی حفاظت، اتوماسیون و کنترل، از طریق کمیته تخصصی اتوماسیون و مخابرات سندیکا اعلام نمود .
طی مکاتبه و مذاکره با انجمن صنفی شرکت های کارفرمایی توزیع نیروی برق، در بهار 1396، آمادگی همکاری با آن انجمن صورت پذیرفته است.
راه های ارتباط با سازمان
نشانی پستی: صندوق پستی 358-14875 ، شرکت پویا پرتوان ( به دست آقای مهندس مصطفی قلم چی برسد)
تارنمای اینترنتی: http://www.ipceo.ir
تلفن تماس : 22965180-021 ، 09205481525